İşgücü Piyasası ve Genç İstihdamı: Azerbaycan İçin İstatistik Analiz ve Uluslararası Karşılaştırma
Anahtar Kelimeler:
Genç İstihdamı, İşgücü Piyasası , Düzgün İş, İşsizlik, Eğitim, Azerbaycan, Uluslararası KarşılaştırmaÖzet
Bu makalenin konusu günümüzün en önemli sorunlarından biri olan genç istihdamı sorunudur. Bu bağlamda çalışmada, ekonomik olarak aktif gençlerin işgücü piyasasındaki istihdam düzeyleri yaş gruplarına göre incelenmiştir. Bu amaçla, Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet İstatistik Komitesi'nin istatistik bültenleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bağlı Devlet İstihdam Ajansı'nın verileri, Dünya Bankası, ILO ve diğer kaynakların raporları kullanılarak uluslararası karşılaştırmalar yapılmıştır. Yapılan karşılaştırmalar Azerbaycan'da genç işsizlik oranının küresel göstergelere yakın olduğunu göstermektedir. Pandemi döneminde zirveye ulaşmasına rağmen, bu gösterge sonraki yıllarda hem dünyada hem de Azerbaycan'da önemli ölçüde iyileşmiştir. İşgücü piyasasında genç istihdamının etkili bir şekilde organize edilebilmesi için, gençlerin doğru uzmanlık alanını seçmeleri, yeterli eğitim almaları ve eğitim düzeylerine, niteliklerine ve becerilerine uygun işlerde çalışmaları önemlidir. Mevcut koşullarda, mümkün olduğunca çok gencin mesleki ve uzmanlık eğitimlerine katılımını sağlamak, eğitimlerinin kalitesini artırmak ve girişimcilik faaliyetlerini desteklemek için çalışmalar sürdürülmelidir.
Referanslar
Aliyeva, J.R. (2022). Azerbaycan'da kırsal alanlarda istihdamın artırılması yönleri. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası Kamu Maliyesi Sempozyumu, Tekirdağ, Türkiye,204-208. https://euniversite.nku.edu.tr/kullanicidosyalari/2118/files/symposium_proceedings%20PUBLIC%20FINANCE%2007_09_2022(2)(1).pdf
Azizova, G.A. (2005). Azerbaycan'da iş piyasası. Bakü: ELM.
E-Kanun. (2018). Azerbaycan Cumhuriyeti'nin 2019-2030 İstihdam Stratejisi. Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın 30 Ekim 2018 tarihli ve 602 sayılı Kararnamesi ile onaylanmıştır. https://eganun.az/framework/40416
EU (2024a). Employment social affairs European Union. https://employment-social-affairs.ec.europa.eu/policies- and-activities/european-pillar-social-rights-building-fairer-and-more-inclusive-european-union/european-pillar-social-rights-action-plan_en
EU (2024b). Youth employment support. https://employment-social-affairs.ec.europa.eu/policies-and-activities/european-employment-strategy/youth-employment-support_en
Guliyev, C.B. (2011). Yaşam standardı: yoksulluğa neden olan ve onu azaltan sosyoekonomik faktörler. Bakü: Avrupa Yayınevi.
Gurbanova, I.M. (2022). Azerbaycan'da mesleki eğitim sisteminin gelişimi ve istihdam üzerindeki etkisinin artırılması. Ekonomi Doktorası derecesi için dissertasiya. Bakü: Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi Ekonomi Enstitüsü.
Gurbanova, I.M. (2024). Azerbaycan Cumhuriyeti'nde çalışan nüfusun mesleki ve uzmanlık eğitim yapısının incelenmesi. Ekonomik Büyüme ve Kamu Refahı Dergisi, özel sayı, 94-114.
Gurbanova, I.M. (2025). Yükseköğretim mezunlarının istihdam durumunun değerlendirilmesi. Ekonomik Büyüme ve Kamu Refahı Dergisi, Sayı 1, 106-113.
Hüseynov, T.H. (2015). Azerbaycan'ın ulusal ekonomik kalkınma modeli: teori ve pratik. Bakü: ELM.
ILO (2016). Azerbaycan Cumhuriyeti'nin 2016-2020 Yılı İnsana Yakışır İş Ülke Programı. Bakü. 2016. https://www.ilo.org/sites/default/files/wcmsp5/groups/public/@europe/@ro-geneva/documents/project/wcms_531142.pdf
ILO (2024). Global Employment Trends for Youth 2024. https://www.ilo.org/sites/default/files/2024-09/GET_2024_EN%20web.pdf
Khokhlova, M.G. ve Khokhlov, I.I. (2017). Avrupa İşgücü Piyasasındaki Gençler. Dünya Ekonomisi ve Uluslararası İlişkiler, cilt 61, sayı 6, 48–56.
Muradov, Ş.M. (2021). Azerbaycan Cumhuriyeti'nin demografik gelişimi: tarihsel değişimler, yeni eğilimler, sorunlar (1828-2020)). Bakü: “ELM və BİLİK” P.Z.
Muradov, R.Ş. (2006). Modern dönemde nüfusun istihdam yapısının oluşumu ve iyileştirilmesi sorunları. Bakü: “ELM”.
OECD (2024). Unemployment rate by age group. https://www.oecd.org/en/data/indicators/unemployment-rate-by-age-group.html
SSCRA. (2015-2024). Azerbaycan Cumhuriyeti İstatistiksel Göstergeleri. İstatistik Bültenleri (2014-2022). Bakü, Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet İstatistik Komitesi'nin resmi web sitesi. https://www.stat.gov.az/source/labour/
SSCRA. (2023). Mesleki ve ortaöğretim ihtisas eğitim kurumları mezunlarının istihdamına ilişkin istatistiksel araştırmanın sonuçları. https://www.stat.gov.az/source/labour/
SSCRA. (2024). Azerbaycan gençliği 2024. İstatistik bülteni. https://www.stat.gov.az/source/demoqraphy/ay/.
SSCRA. (2025). Azerbaycan - gerçekler ve rakamlar. https://www.stat.gov.az/menu/6/statistical_yearbooks/source/azfact_figures_2025.pdf
Susana Puerto, Jonathan Stöterau, Michael Weber & Chiara Curcio. (2024). Active Labour Market Programs Improve Employment and Earnings of Young People. 2024 May. ILO. World Bank : Geneva. https://doi.org/10.54394/YRZF8613
State Employment Agency. (2024a). Mezunların istihdam sıralaması. Azerbaycan Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bağlı Devlet İstihdam Ajansı'nın web sitesi. https://dma.gov.az/layiheler/mezunlarin-mesgulluq-reytinqi
State Employment Agency. (2024b). İşgücü Piyasası Bülteni N:1. İşgücü Piyasasında Gerekli Temel Beceriler. Devlet İstihdam Ajansı. https://dma.gov.az/storage/m-k-bazar-blleteni-1.pdf
State Employment Agency. (2024c). İşgücü Piyasası Bülteni N:2. Lisans düzeyindeki yükseköğretime giriş puanının gelecekteki kariyer başarısına etkisi. Devlet İstihdam Ajansı. https://dma.gov.az/storage/m-k-bazar-blleteni-2.pdf
Şeren G. & Aliyeva J. (2024). Women’s Employment in Line with Sustainable Development Goals: The Example of Azerbaijan. Journal of Recycling Economy & Sustainability Policy, 3(1), 31–45.
https://respjournal.com/index.php/pub/article/view/27
The World Bank (2019).The changing nature of work. World development report 2019. Washington, DC: The World Bank. https://documents1.worldbank.org/curated/en/816281518818814423/pdf/2019-WDR-Report.pdf
The World Bank. (2025a). Unemployment, youth total (% of labor forse ages 15-24) (modeled İLO estimate)-Azebaijan. https://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.1524.ZS?locations=AZ.
The World Bank. (2025b). Share of youth not in education, employment or training, total (% of youth population)-World. https://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.NEET.ZS?name_desc=true&locations=1W
WEF (2023). Future of jobs report 2023. World Economik Forum. May 2023. https://www3.weforum.org/docs/WEF_Future_of_Jobs_2023.pdf
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Journal of Recycling Economy & Sustainability Policy
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
